วันสงกรานต์ กับ เรื่องต้องห้าม

คะลำ เรื่องต้องห้าม วันสงกรานต์

…..คะลำ หรือข้อต้องห้ามสิ่งที่ห้ามทำ ห้ามปฏิบัติ… หากฝ่าฝืนทำจะเป็นการไม่ดีจะผิดผีจารีตประเพณีไปนั่น สำหรับข้อห้ามหรือคะลำในวันสงกรานต์นั้น ส่วนมากจะพบทางแถบภาคอีสานเป็นส่วนใหญ่แต่จะมีอะไรบ้างนั้นต้องไปดูกันค่ะ

ข้อคะลำในวันสงกรานต์

…..วันสงกรานต์หรือวันเนา เชื่อกันว่ามาจากคำว่า “เน่า” หมายความว่าถ้าใครกระทำผิดคะลำในวันนี้แล้ว เวลาตายไปจะเน่าเหม็น สำหรับในวันนี้ของสังคมอีสานในอดีตถือว่าเป็นวันหนึ่งในรอบปีที่ต้องผ่อนคลาย สนุกสนานให้เต็มที่ การเตรียมการเตรียมงานหรือเวียกงานต่างๆ ต้องกระทำก่อนหน้านั้นให้เสร็จสิ้น หากมีบุคคลใดฝ่าฝืนทำสิ่งใดในวันนี้ถือว่าคะลำ ไม่เจริญรุ่งเรือง ทำมาค้าขายไม่ขึ้น จะต้องตายเน่าตายเหม็นอย่างไม่มีศักดิ์ศรี ซึ่งคล้ายกับข้อห้ามของวันว่างในประเพณีของคนใต้

สำหรับข้อคะลำที่ห้ามประพฤติปฏิบัติในวันเนาตามความเชื่อของคนอีสานมีดังนี้

– ห้ามผ่าฟืน ฟันฟืน

– ห้ามตำข้าว ห้ามเปิดยุ้งข้าวตักข้าว

– กองฟืนจะต้องหาพงหนามไปปิดไว้

– ครกตำข้าวจะต้องเอาพงหนามไปปิดไว้

– ห้ามทอผ้า

– ห้ามสานแห

…..สรุปคือ ห้ามทำการงานทุกอย่างในวันดังกล่าว ให้สนุกสนานร่วมงานของเพื่อนบ้านอย่างเต็มที่ถือว่าเป็นการผ่อนคลายความเคร่งเครียดตรากตรำ ทำงานตลอดปีอีกวันหนึ่ง สำหรับข้อห้ามในวันสงกรานต์ที่ตรงกับภาคอื่นเห็นจะมีอยู่ 2 อย่างคือ

…..ทางภาคเหนือ หรือ สงกรานต์ล้านนา หรือ “ประเพณีปี๋ใหม่เมือง” เค้าก็จะมี “วันเนา” หรือ “วันเน่า” (14 เม.ย.) วันที่ห้ามใครด่าทอว่าร้าย เพราะจะทำให้โชคร้ายไปตลอดทั้งปี

…..ทางภาคใต้ ก็จะมีวันว่างซึ่งจะมีก่อนวันสงกรานต์วันหรือ 2 วันเป็นวันที่ห้ามทำการงานใดๆเป็นอันขาดให้ทำตัวให้สนุกสนานได้อย่างเต็มที่ หากใครทำก็จะทำให้ตลอดทั้งปีนั้นมีแต่ความยากลำบากซึ่งตรงกับคะลำของทางอีสานนั่นเอง