เทศกาลไหว้พระจันทร์ ประจำปี 2558
ความจริงแล้วเทศกาลนี้มีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า เทศกาลกลางฤดูใบไม้ร่วง ซึ่งในปีนี้จะตรงกับวันอาทิตย์ที่ 27 กันยายน 2558 ประชาชนที่มีเชื้อสายจีน หรือคนไทยที่มีศรัทธาเคารพ ยังคงทำการไหว้พระจันทร์กันเหมือนเดิม ในช่วงกลางคืนประมาณ 22.00-23.00 น. หลังเสร็จพิธีทุกคนในครอบครัวจะตั้ง วงแบ่งกันกินขนมไหว้พระจันทร์ โดยขนมต้องนำมาหั่นแบ่งให้เท่ากับจำนวนคนในครอบครัว ห้ามเกินหรือขาด และแต่ละชิ้นต้องมีขนาดที่เท่ากัน ขนมไหว้พระจันทร์จึงเป็นสัญลักษณ์ของความสามัคคี ความกลมเกลียวคนในครอบครัว ดังนั้น รูปลักษณะของขนมไหว้พระจันทร์ จะต้องทำเป็นก้อนวงกลมเท่านั้นนะจ๊ะ
ส่วนของไหว้ต่างๆบนโต๊ะ ประกอบด้วย กระถางธูป ,ขนมโก๋ ,ขนมไหว้พระจันทร์ขนาดต่างๆ ,อาหารเจชนิดแห้ง ประกอบด้วย วุ้นเส้น เห็ดหูหนู เห็ดหอม ฟองเต้าหูผสมผัก และสาหร่ายทะเล,ผลไม้ที่มีชื่อเป็นมงคล เช่น ทับทิม แอปเปิ้ล องุ่น ส้ม และสาลี่ เป็นต้น ,เหล้า ,น้ำชา , และที่สำคัญ ห้ามขาด คือเครื่องสำอางของคุณผู้หญิง
เมื่อพระจันทร์ขึ้นให้เห็นเต็มดวง ก็จะทำการจุดธูปเทียน โคมไฟ เพื่อเซ่นไหว้ และอธิษฐานขอพรสิ่งที่เป็นมงคลต่อดวงจันทร์ หลังจากเสร็จสิ้นการไหว้ จึงทำการเผากระดาษทองที่มีรูปโป๊ยเซียนหรือเจ้าแม่กวนอิมให้แก่เทพเจ้า เป็นอันเสร็จพิธีจ้า
ถ้าจะให้เขียนถึงตำนานและที่มาของเทศกาลนี้ จะมีกล่าวไว้ 2 เรื่องดังนี้ค่ะ
เรื่องแรกเกี่ยวกับเทพปกรณัมจีนที่เล่าถึง เทพธิดาแห่งดวงจันทร์ ที่ชื่อ “ฉางเอ๋อ” ซึ่งเป็นหญิงคนรักของโฮวอี้ นักยิงธนูแห่งสวรรค์ ที่ใช้ธนูยิงดวงอาทิตย์ตกลงไปถึง 9 ดวงจากทั้งหมด 10 ดวง ซึ่งเป็นการกระทำที่ฝ่าฝืนบัญชาสวรรค์ จึงโดนลงทัณฑ์ให้ไปใช้ชีวิตธรรมดาเช่นมนุษย์ทั่วไปบนโลกมนุษย์กับฉางเอ๋อ แต่แล้วโฮวอี้ก็ถูกคนสนิททรยศฆ่าตาย ส่วนฉางเอ๋อนางได้ดื่มน้ำอมฤตเพื่อที่จะมีชีวิตอมตะ แล้วเหาะกลับไปยังดวงจันทร์อีกครั้งตามลำพังด้วยความเศร้าสร้อย
ในยุคของฮั่นเหวินตี้ แห่งราชวงศ์ฮั่น ได้ทรงพระสุบินว่า พระองค์ลอยขึ้นไปเที่ยวชมพระราชวังบนดวงจันทร์ และได้พบกับฉางเอ๋อกำลังร่ายรำอยู่อย่างงดงาม ในสุบินนั้น พระองค์ทรงเพลิดเพลินและเกษมสำราญเป็นอย่างยิ่ง กระทั่งเมื่อตื่นพระบรรทมและโปรดให้สุบินนั้นเป็นความจริง จึงมีรับสั่งให้นางสนมแต่งตัวและร่ายรำเลียนแบบเทพธิดาฉางเอ๋อที่พระองค์ได้ พบเจอมา จนแพร่หลายไปสู่ราษฎรและเป็นประเพณีมา ซึ่งในอดีต ชาวจีนโดยเฉพาะหญิงสาว จะสวดขอพรจากฉางเอ๋อเพื่อที่ขอให้มีความเยาว์วัยและ งดงามตลอดไปดุจดั่งนาง
ส่วนอีกตำนานหนึ่งจะเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ ขณะที่ชาวฮั่นถูกปกครองอย่างกดขี่จากชาวมองโกล (ราชวงศ์หยวน) ได้มีการก่อกบฏขึ้นของชาวฮั่น ด้วยการแอบส่งสาสน์บอกต่อ ๆ กันในไส้ขนม ความว่า คืนนี้เมื่อเวลายาม 3 ให้ทุกบ้านจัดการสังหารทหารมองโกลให้หมด อันเป็นที่มาของขนมไหว้พระจันทร์ ส่วนใครที่สนใจหัดทำขนมไหว้พระจันทร์ ก็สามารถติดตามได้ที่ food.mthai.com ได้เลยนะคะ
รูปประกอบและเรียบเรียงโดย : Horoscope.Mthai.com